У сацсетках з’явілася відэа, на якім нібыта добраахвотнікі з Беларусі пагражаюць літоўцам і патрабуюць ад уладаў краіны «спыніць ціск на беларускіх актывістаў». У Літве лічаць, што гэта правакацыя беларускіх і расійскіх спецслужбаў, закліканая настроіць літоўцаў супраць беларусаў і пасеяць разлад паміж праціўнікамі рэжыму Лукашэнкі, піша Delfi.
У амаль 2-хвілінным роліку — трое ўзброеных мужчын у вайсковай форме з цалкам закрытымі тварамі, якія стаяць на фоне бел-чырвона-белага сцяга і герба «Пагоня». Адзін з іх зачытвае тэкст (альбо гэта загадзя падрыхтаваны запіс) на літоўскай мове з моцным акцэнтам, пад відэа ёсць субтытры на беларускай мове.
Аўтары роліка называюць сябе «сапраўднымі беларускімі патрыётамі, якія ўжо тры гады знаходзяцца ў выгнанні». Яны сцвярджаюць, што толькі беларусы, а не літоўцы, могуць прэтэндаваць на спадчыну ВКЛ, і патрабуюць ад літоўскіх уладаў «спыніць ціск на беларускіх актывістаў», у прыватнасці Вольгу Карач. У адваротным выпадку пагражаюць помстай Літве.
У Літве лічаць, што распаўсюджанае ў сацсетках відэа — інфармацыйная атака беларускіх і расійскіх спецслужбаў. Так, у Дэпартаменце дзяржбяспекі краіны, які праводзіць расследаванне інцыдэнту, прыйшлі да высновы, што яго мэта — выклікаць недавер паміж праціўнікамі рэжыму Аляксандра Лукашэнкі і зблізіць іх з яго прыхільнікамі.
У сваю чаргу старшыня Камітэта нацыянальнай бяспекі і абароны Сейма Літвы Лаўрынас Кашчунас мяркуе, што правакацыя спланаваная беларускім КДБ ці расійскім ФСБ з мэтай настроіць літоўцаў супраць беларусаў. Падобнае меркаванне агучылі і некаторыя іншыя літоўскія палітыкі.
Інструктар палка Каліноўскага, самага вядомага беларускага добраахвотніцкага фарміравання ва Украіне, Рымас Армайціс назваў відэа фэйкам. Ён звярнуў увагу, што людзі ў роліку трымаюць аўтаматы Калашнікава, а полк пераведзены на заходняе ўзбраенне. Акрамя таго, паводле яго словаў, беларускія добраахвотнікі ніколі не наляпляюць каляровую ізастужку (яна служыць адметным знакам) на зброю, а таксама не гавораць па-літоўску.
Нагадаем, у пачатку кастрычніка праект маніторынгу ваеннай актыўнасці «Беларускі Гаюн» звярнуў увагу, што ва Узброеныя сілы Беларусі шукаюць спецыялістаў з веданнем літоўскай мовы. Яны патрабаваліся ў адну з вайсковых частак Пастаўскага раёна Віцебскай вобласці.
Пагрозы дэпутатам Сейма праз кейс Вольгі Карач
У канцы верасня некаторыя дэпутаты Сейма Літвы ўжо атрымалі электронныя лісты з пагрозамі нібыта праз адмову даць палітычны прытулак Вользе Карач. Яны былі падпісаныя батальёнам беларускіх добраахвотнікаў «Тэрор», якія ваююць на баку Украіны, аднак яго прадстаўнікі заявілі СМІ, што не маюць дачынення да гэтых пасланняў.
Вольга Карач — актывістка, кіраўніца Цэнтра грамадзянскіх ініцыятываў «Наш дом». У верасні 2021 года КДБ уключыў Карач у «спіс тэрарыстаў», а МУС у траўні 2022 года абвясціла арганізацыю «Наш дом» «экстрэмісцкім фарміраваннем». У жніўні 2023 года яна заявіла, што ёй адмовілі ў прытулку ў Літве праз тое, што яе лічаць пагрозай нацбяспецы.